Met ingang van de zomer van 2006 is de rubriek WATISDAT op deze website vervangen door het Internet Forum van Ambacht & Gereedschap. Op dit forum kunt u zelf vragen stellen, foto´s van onbekende gereedschappen plaatsen. Uiteraard kunt u zelf vragen beantwoorden op gebieden waarop U deskundig bent en ook mysterieuze gereedschappen van ´lotgenoten´ identificeren. Voor meer informatie over het forum ga naar de forumpagina of ga met onderstaande knop direct naar het forum. Veel plezier!
WAT IS DAT is een rubriek ´voor lezers, door lezers´, onder redactie van Hans Rode.
Als u een onbekend stuk gereedschap bezit waarvan u doel en herkomst niet kent, stuur hem dan een tekening of duidelijke foto en vermeld de afmetingen en eventuele gegevens waarover over u wel beschikt. Wellicht dat onze lezers een oplossing voor uw probleem kunnen aandragen en vindt u de oplossing onder het kopje DAT IS DAT in een volgend tijdschrift terug. Oplossingen, informatie en nieuwe vragen kunt u kwijt bij Hans Rode.
Raadsels wat-is-dat-tafel najaarsbijeenkomst 2004
Zeeland kent een vijftal unieke archeologische monumenten. Het zijn de zogenoemde ringwalburgen, wier duizendjarige aanwezigheid nog is terug te vinden in plaatsnamen als Domburg, Middelburg en Oost-Souburg. Hoewel deze burgen bovengronds nog maar nauwelijks als verdedigingswerken herkenbaar zijn, bevatten ze ondergronds gegevens te over.
De ROB (Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek) te Amersfoort heeft de laatste tientallen jaren hiernaar groot- en kleinschalig onderzoek verricht. Daarbij bleek dat veel bodemvondsten determineerbaar waren. Maar over de achtergrond en functie van één soort artefacten tast men nog steeds volledig in het duister. Ofschoon het hier voorwerpen uit de Vroege Middeleeuwen betreft, willen wij namens de ROB deze Wat-is-dat toch graag onder de aandacht van onze leden brengen.
Via ons lid Jan Neelen kregen we een reactie op de mysterieuze drietand. Jan vertelde ons dat mevrouw Ans Nieuwenburg-Bron uit Hilversum al jaren bezig is over dit onderwerp gegevens te verzamelen om daarover een publicatie uit te brengen. Wij namen contact met haar op om hopelijk de oplossing te kunnen vermelden. Helaas is het haar op dit moment nog niet mogelijk een tip van de sluier op te lichten. Met spanning kijken we daarom uit naar de verschijning van haar artikel. We komen er te zijner tijd vanzelfsprekend op terug!
Intussen verbazen we ons hoe wonderlijk de wegen tussen vraag en antwoord kunnen lopen.
Het betreft getande, holle, benen gebruiksvoorwerpen (vooralsnog als ´drietand´ aangeduid) waarvan er een tiental op diverse plaatsen (ook buiten Zeeland zijn gevonden). De tanden bevinden zich op de bijna platte achterkant; de bolle voorzijde heeft een versiering (zie foto).
De hoogte van de drietanden varieert van ca 30 tot 60 mm. Bij enige lijken er tanden te zijn afgebroken. Deze exemplaren zijn echter, gezien de polijsting, ook na de breuk nog in gebruik geweest. Het missen van een van de drie tanden maakte het voorwerp blijkbaar niet onbruikbaar.
Bovenstaande beschrijving vormt slechts een klein deel van de gegevens die beschikbaar zijn. Voor mensen die geïnteresseerd zijn of denken zelf informatie te kunnen aandragen, zijn die gegevens verkrijgbaar bij Hans Rode.
Op de beschreven tang in het vorige nummer gaf alleen onze redacteur zelve een reactie. Over die tang met zijn wonderlijk gevormde bek kon Gijs Nederlof het volgende melden.
´Ik zocht contact met Porter-Ferguson, een fabriek in Amerika op het gebied van gereedschappen voor de automobielbranche, waarvan ik het adres via internet gevonden had. Ik kreeg het volgende antwoord: "Met de productie van deze tang werd omstreeks 1970 gestopt. Het is een drip moulding plier, een tang om het regengootje bij een auto te vormen. Je neemt de delen van dak en zijkant in de tang en buigt ze rollend over, daarbij een lip vormend. Tot in de jaren vijftig van de vorige eeuw hadden auto´s zo´n regengootje."´
Dit vreemde apparaatje, waarbij een draaibare spiegel het basiselement vormt, maakt deel uit van de omvangrijke verzameling van ons lid Piet Anker.
En nu mag ú raden voor welk doel het gediend heeft (en eigenlijk vandaag de dag nog praktisch bruikbaar is).
Wilt u zich, na uw gepuzzel, overtuigen van de juistheid van uw oplossing? We zullen u niet tot de volgende editie laten wachten. Houd de muis boven de foto en... verbaas u!
