Najaar 2006

(jubileumnummer 1991 -2006)

Selected summaries of the autumn 2006 issue  >>
Volledige inhoudsopgave najaar 2006  >>
Glasblazersvaria Middeleeuwse glasblazers aan het werk Franse miniatuur uit Dioscoride(s), Tractatus de herbis, 1458In samenhang met onze voorjaarsexcursie naar de Glasstad Leerdam en een lezing aldaar van de heer H. Veenstra over de geschiedenis van het glas komen de volgende onderwerpen aan de orde:
Woordenlijstje glasblazerstermen, Verzameling Nederlandsche Tafereelen van Kunsten, Ambachten en Bedrijven: De Glasblazer, Standen, beroepen, bedrijven en bezigheden in de menschelijke maatschappij: Glasblazers, De kunst van het ambachtelijk glasblazen: flyer van het Glas Centrum Leerdam, Schoolplaten Glasblazerij
Lijmen en belijmen
S. van Embden, ‘Handleiding’ begin 20ste eeuw
Lijmwarmapparaat met lijmsmeltketelDe catalogus van S. van Embden uit het begin van de vorige eeuw bevat behalve een groot assortiment ook interessante artikelen. In dit nummer is het hoofdstuk over lijmen en belijmen opgenomen.

Uit de prijscourant van S. van Embden. Begin 20ste eeuw.

Japans handgereedschap
Deel 2: Nokogiri (Zagen)
Cees Otte, Zorgvliet
Ryoba-nokoVan alle Japanse gereedschappen die inmiddels ook in het westen gebruikt worden, is de zaag waarschijnlijk het meest populair.
Het extreem dunne en harde blad dat ‘op trek’ staat is een efficiënt stuk gereedschap dat snel en accuraat zijn werk doet. Om dit type zaag in gebruik te nemen hoeft men zijn manier van werken nauwelijks te veranderen. Het trekkend zagen in plaats van duwend heeft men snel onder de knie en de grote-re precisie stimuleert vanzelf het wennen aan deze andere manier van zagen.
Edelsmeedgereedschap (2)
F. Ferro, Bussum
Diverse tangen en scharenVaak wordt er in Ambacht en Gereedschap specialistisch gereedschap getoond en besproken. Veel lezers zal het gereedschap van edelsmeden daarom interesseren. Temeer daar zij over veel verschillende instrumenten (soms zelf gemaakt) moeten beschikken, en zij dan met die instrumenten esthetisch verant.woorde en soms zeer minutieuze sieraden moeten maken.
De edelsmeden Jaap en Hansje Jorritsma-Ploeger te Ede stelden mij in staat hun gereedschappen te fotograferen en gaven mij daar uitleg bij.
De wapens van de Gentse neringen in het Panorama van Gent, 1524
Gijs Nederlof
Drukwerkmerk van Pieter de KeyserIn Europa bestonden vanaf de Middeleeuwen tot de Franse Revolutie in 1795 (soms iets later) ambachtsgilden. Deze gilden waren gesloten, door de overheid erkende en onder eigen bestuur staande verenigingen van burgers, die dezelfde of aanverwante beroepen uitoefenden met als voornaamste doel gezamenlijk hun economische belangen te bevorderen. De belangrijke rol van de plaatselijke overheid betekende in de praktijk dat de gilden vooral in steden werden opgericht en slechts bij uitzondering op het platteland, waar het lokale gezag veel minder sterk ontwikkeld was.
In Zuid-Nederland heetten de gilden gewoonlijk ambachten en neringen. Ook Gent kende zijn neringen en het bijzondere hier is dat er een 16de-eeuwse tekening bestaat met 53 handgeschilderde en ingekleurde wapenschilden van Gentse neringen. Het betreft een blad uit het Panorama van Gent, in 1524 gedrukt door de stadsdrukker Pieter de Keysere. Een exemplaar bevindt zich in de Universiteitsbibliotheek van Gent onder nummer Res. 1572. In dit artikel nemen we de wapens van de Gentse neringen onder de loep.
Lees verder >>> Zagher

Eén van de 53 wapenschilden van de verschillende Gentse gilden die in het artikel worden besproken. 22. Zagher / Zager
Hij die zaagt; ambachtsman die het zagen als vak beoefent.
De zagers behoorden tot het ambachtsgilde van boomveilers en houthandelaars. De Karolijnse Concessie bracht ze onder in de 12de ambachtsgroep, bij de timmerlieden, schrijnwerkers, houtdraaiers, schipmakers en wagenmakers. Vanaf 1685 vormden ze een gilde met de houtbrekers.
Het wapen toont twee steekbijlen (let op het verschil tussen de twee uiteinden, waarvan het ene recht, het andere schuin is) en een raamzaag in geveltop.